วันพฤหัสบดีที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2560

อภิธัมมัตถสังคหะ ปริจเฉทที่ ๒ จบอกุศลเจตสิก

ทุติโย ปริจฺเฉโท
ปริจฺเฉโท ปริจเฉท ทุติโย ที่ ๒ มยา อันข้าพเจ้า วุจฺจเต จะกล่าว.

(อกุสลเจตสิก)

            โมโห  อหิริกํ  อโนตฺตปฺปํ  อุทฺธจฺจํ  โลโภ  ทิฏฺฐิ มาโน  โทโส  อิสฺสา  มจฺฉริยํ  กุกฺกุจฺจํ  ถีนํ  มิทฺธํ  วิจิกิจฺฉา  เจติ จุทฺทสิเม  เจตสิกา  อกุสลา  นาม  ฯ
            เจตสิกา เจตสิก จุทฺทส ๑๔ ดวง อิเม เหล่านี้ อิติ คือ
            โมโห จ โมหะ ธรรมชาติที่หลง คือปิดบังความจริงของอารมณ์
            อหิริกํ จ อหิริกะ ธรรมชาติไม่ละอายแต่บาป
            อโนตฺตปฺปํ จ อโนตัปปะ ธรรมชาติไม่เกรงกลัวแต่บาป
            อุทฺธจฺจํ จ อุทธัจจะ ธรรมชาติฟุ้งซ่านในอารมณ์
            โลโภ จ โลภะ ธรรมชาติที่อยากได้และติดใจในอารมณ์
            ทิฏฺฅิ จ ทิฏฐิ ธรรมชาติที่เห็นผิด ละสภาวะตามเป็นจริงแห่งอารมณ์
            มาโน จ มานะ ธรรมที่ถือตัวว่าเราดีกว่าเขาเป็นต้น
            โทโส จ โทสะ ธรรมชาติที่หยาบคาย ประทุษร้ายในอารมณ์
            อิสฺสา จ อิสสา ธรรมชาติที่ริษยา ไม่พอใจในสมบัติหรือคุณความดีของผู้อื่น
            มจฺฉริยํ จ มัจฉริยะ ธรรมชาติที่ตระหนี่ทรัพย์สมบัติหรือคุณความดีของตน
            กุกฺกุจฺจํ จ กุกกุจจะ ธรรมชาติที่เดือดร้อนถึงทุจริตที่ได้ทำแล้วและสุจริตที่ยังไม่ได้ทำ       
            ถีนํ จ ถีนะ ธรรมชาติที่ทำให้จิตท้อถอยจากอารมณ์
            มิทฺธํ จ มิทธะ ธรรมชาติที่ทำให้นามขันธ์ ๓ ท้อถอยจากอารมณ์  
            วิจิกิจฺฉา จ  และวิจิกิจฉา ธรรมชาติที่ลังเลสงสัยในพระรัตนตรัยเป็นต้น
            อกุสลา นาม ชื่อว่า อกุสลเจตสิก.

           

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น